Etymologie, Etimología, Étymologie, Etimologia, Etymology, (griech.) etymología, (lat.) etymologia, (esper.) etimologio
VA Staat Vatikanstadt, Estado de la Ciudad del Vaticano, État de la Cité du Vatican, Stato della Città del Vaticano, State of the Vatican City, (esper.) Vatikano
Geld, Dinero, Argent, Denaro, Money, (esper.) monoj

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

merces
*merk- (W3)

Lat. "merces", "mercedis" f, "merx" = dt. "Lohn", "Preis", "Sold", (pejorativ) "Bestechungsgeld", "Verdienst", "Lehrgeld", "Honorar", "Gehalt", "Gage", "Strafe", "Schaden", "Miete", "Pacht", "Einkünfte aus Pacht und Vermietung", "Zinsen aus einem Kapital", "Bedingung".

Als Wurzel wird ide. "*merk-", "*merkh-" = dt. "fassen", "ergreifen", engl. "grasp", postuliert.

Möglicherweise gehört auch dt. "merken" im Sinne von dt. "erfassen", "ergreifen" in diese Wortfamilie.

Die Gemeinde "Mercês", heute ein Stadtteil der Hauptstadt Lissabon in Portugal, dürfte auf einen Marktplatz zurück gehen.

Engl. "mercy" = dt. "Barmherzigkeit", "Mitleid", "Erbarmen", "Gnade" geht zuück auf lat. "merces" das bei den Römern die ursprüngliche Bedeutung dt. "Preis der für etwas bezahlt wurde", "Lohn", "Belohnung", hatte. Die frühen Christen übernahmen das Wort mit der Bedeutung dt. "geistiger / göttlicher Lohn" (den man für die freundliche Behandlung von Personen, die dies nicht verdienen), also für gezeigte "Güte" und "Gnade", erhält. Dies wurde als frühfrz. "mercit" oder "merci" übernommen, und als engl. "mercy" weiter gegeben. Während engl. "mercy" die Bedeutung dt. "Güte", "Freundlichkeit", "Mitleid", "Erbarmen" bewahrt hat, nahm frz. "merci" die Bedeutung dt. "danke" annahm.

Der Name span "Mercedes" geht ebenfalls zurück auf lat. "merces" mit der Bedeutung dt. "Vergeltung", "Lohn", "Preis", und lat. "mercor" = dt. "kaufen", "erkaufen". Bekannt wurde der Name durch die span. "Maria de las Mercedes", engl. "Mary of Mercies", dt. "Heilige Maria, Mutter / Mittlerin der Gnade".

Lat. "Mercurius" war der Name des römischen Gottes des Handels. Man findet es auch in lat. "mercatum" = dt. "Markt", lat. "merx" = dt. "Ware", lat. "mercenarius" = dt. "Söldner".

(E?)(L?) http://www.amici-online.eu/Cursor_01.pdf

S. 14

DIE MARKENWELT IN UNSEREM ALLTAG - VOM TURNSCHUH ÜBER DIE ELEKTROHANDELSKETTE BIS ZUM REINIGUNGSMITTEL ... UNZÄHLIGE MARKENNAMEN GEHEN AUF DAS LATEINISCHE ZURÜCK.

ANTIKE „MARKENWELTEN“ ...

Göttliches Einkaufen ... und den antiken Mythos gibt’s gratis dazu!

Tagtäglich kommt so mancher von uns mit Latein in Berührung, nimmt diese Sprache ganz selbstverständlich in sich auf und verwendet sie in allen möglichen Situationen. Doch woher nehmen wir diese Art der klassischen Bildung? Nein, sie kommt nicht von den Altphilologen, die sich angeblich so gerne mit lateinischen und auch griechischen Federn schmücken. Die Rede ist von der Werbeindustrie, die die alten Sprachen zum essenziellen Teil ihrer sprachlich wohl klingenden Kampagnen macht. Die Beispiele im obigen Kasten veranschaulichen, wie oft wir uns mit Latein beschäftigen, ohne uns dessen wirklich bewusst zu sein.

Gemäß dem Motto: „Immer schneller, immer höher, immer weiter“, ist die Marketingindustrie permanent neuen Trends auf der Spur und spiegelt wie kaum eine andere Disziplin unsere schnelllebige Zeit wider.

Nichtsdestotrotz stehen Marketing und die Antike in keinem Gegensatz. Allein die Sprache des Marketing untermauert schon, wie aktuell Latein nach wie vor ist.

Bereits der Begriff "Marketing" selbst ist dem Lateinischen entlehnt: "merces" - "die Ware" - ist die Wurzel, aus der im Englischen "market" - "der Markt" - und in weiterer Folge "marketing" entstanden ist.

Weitere Beispiele: "Advertising" ("advertere"), "Event" ("eventus"), "Prospekt" ("prospicere"), "Public Relations" und viele Begriffe mehr.

Latein als Fundus für Markennamen

Gerne greift die Marketingindustrie auch bei der Benennung neuer Produkte oder Firmen auf die unerschöpfliche Quelle der Altphilologie zurück - manchmal sogar unbewusst, ohne dass es den Verantwortlichen selbst klar ist. Und so umgeben uns Produkte, Waren und Organisationen, die zu Trägern von prägnant und präzise formulierten Namen geworden sind, in allen möglichen Bereichen unseres Alltags.

Der mythologische Markenartikel wirbt mit Klasse, Klang und Klassik. Er bietet dem Konsumenten Möglichkeiten zur Assoziation und spielt mit der Freude am Wiedererkennen. Er transportiert die Idee von Göttlichem und Kostbarem. Er vermittelt die Werte des Zeitlosen, Seriösen und Beständigen. Im Kasten auf dieser Seite können Sie selbst einen kurzen Spaziergang durch die antike „Marketingmythologie“ unternehmen und lernen eine kleine Auswahl aus mehreren tausend lateinischen und griechischen Markenartikeln kennen. Auch künftig wird Ihnen der Cursor häufig Firmen und Produkte vorstellen, die in ihrer Namensgebung auf antike Quellen zurückgegriffen haben. Also viel Spaß beim nächsten Shopping, aber Wörterbuch und Lexikon bitte nicht vergessen. Der antike Mythos will erkannt, verstanden und genossen werden.


(E?)(L?) https://www.archive.org/details/Lateinisches-etymologisches-woerterbuch

lat. "mercedonius mensis" "ein Schaltmonat von 22 bzw. 23 Tagen, der im Kalender des Numa jedes zweite Jahr zwischen dem 23. und 24. Februar eingeschaltet wurde": identisch mit "mercedonius {dies)" "Lohnauszahlungs(tag)" {: "merces" s. "merx"),

lat. "merx", "mercis" "Ware", "merces", "meredis" "Preis", "Lohn", "Sold", "mercari" "handeln", "Mercurius" o. "amiricatud" "immercato", "ohne Kauf"; mehrere Versuche:

1. zu ai. "mrcati" "berührt", "faßt an" (nicht zu "mulceo"), gr. "???" ... "fasse", "packe", ..., wozu noch Gundermann Z.t.dt.Wortf. VIII, 120; Ciber alb. "mar" "nehme", "erhalte", "fasse" s. G. Meyer Alb. Wb. 261 gegen BB. VIII, 190); der Labiovelar letzterer Worte kehrt vielleicht wieder in mhd. "merwen" "anbinden", "anschirren"; "vereinigen"; "verschwägern" (Wood Mod Langii. Notes XXI, 41).

2. nach Schrader Handelsgesch. I, 75, Reallex. 329, Niedermann "e" und "i" 75 unter Berufung auf "pecunia": "pecu" zu gall. "marka", air. "marc", cymr. "corn", bret. "march" "Pferd", ahd. "marah", ags. "mearh" aisl. "marr" "Pferd", ahd. "marha", "meriha", ags. "myre", aisl. "merr" "Stute", nhd. "Mähre" "Marschall"; ahd. "marha" ist aiich in seinen osteurop. Entlehnungsformen nslov. "mrha", rum. "marviy" "marfu", magy. "marha" zur Bed. "merx" gelangt; vgl. auch Lex. Fris. "equam vel quamlibet aliam pecuniam". Unwahrscheinlich wegen des Vokalismus und weil das Pferd bei den Italikern keine so große Rolle spielt wie bei den osteurop. VSlkern.

3. Erweiterung von Wurzel "smer-" in "merco" (Curtius 331, Vanicek 215); doch s. d,


(E?)(L?) http://www.atilf.fr/dmf/

merces


(E?)(L?) http://outils.biblissima.fr/fr/collatinus-web/

"mercabilis", e: "qui peut être acheté", "qui est à vendre", "achetable".

"mercalis", e = "mercabilis".

"mercans", "mercantis": part. présent de "mercor". - "mercans", "mercantis", m. : "un marchand".

"mercatio", "mercationis", f. : "vente de marchandises", "commerce".

"mercator", "mercatoris", m. :

"mercatorius", a, um : "de marchand", "de commerce".

"mercatura", ae, f. : "mercatura utilitatum", Cic. : "trafic d'intérêts".

"tamquam ad mercaturam bonarum artium", Cic. : "comme pour s'approvisionner de sagesse".

"mercatus":

A - "mercatus", a, um : part. passé de mercor. B - "mercatus", us, m. : "in mercatu Olympiaco", Just. : "aux jeux olympiques".

"mercedarius", ii, m. : "qui donne un salaire", "caissier".

"mercedituus", i, m. : "mercenaire".

"mercedonius", a, um : "(jour) où le salaire est payé".

"mercedonius", ii, m. : "qui donne un salaire", "caissier".

"mercedonius mensis", m. : "mois intercalaire de 22 ou 23 jours".

"mercedula", ae, f. :

"mercenarius" ("mercennarius"), a, um : "salarié", "payé", "stipendié", "mercenaire", "vénal".

"mercenarius" (miles) : "un mercenaire".

"mercenarii testes", Cic. : "témoins achetés".

"merces":

A - "merces", "mercedis", f. :

1 - "récompense pour un travail", "salaire", "paye", "solde", "gages", "appointements", "honoraires". 2 - "prix d'un service illégitime ou honteux". 3 - "salaire", "peine", "châtiment". 4 - "tort", "dommage". 5 - "intérêt", "rente", "revenu". B - "merces", arch. = "merx".

"mercimonium", ii, n. :

"mercor", atus sum, ari :



"Mercuriales", ium, m. : "membres du collège des marchands".

"Mercurialis", e :



"Mercurius":

A - "Mercurius", ii, m. :

B - "mercurius", ii, m. : "le garrot" (de certains quadrupèdes).


(E3)(L1) http://www.classicsunveiled.com/romevd/html/derivm.html

lat. "merces" - Derivatives: engl. "gramercy" ("tausend Dank!", vermutlich zu frz. "grand mercy"), "mercenary", "merciful", "mercifully", "merciless", "mercilessly", "mercy", "unmerciful"


(E?)(L?) https://www.frag-caesar.de/lateinwoerterbuch/merces-uebersetzung.html

Ihr Suchwort "merces" entspricht Formen von folgenden drei lateinischen Wörtern:


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/ae/ae.html

altengl. "med" (1), ae., st. F. (o): nhd. "Lohn", "Miete" (F.) (1), "Bezahlung", "Preis", "Entgelt", "Bestechung";

Übersetzungsgleichung: lat. "merces", praemium Gl, GlArPr, remuneratio;

Hinweis: vgl. afries. "mede" (2), anfrk. "mieda", as. "meda", lat.-lang. "meta", ahd. "mieta";

Quellenangaben: Gl, GlArPr;

Etymologie: germ. "*mezdo", "*mizdo", st. F. (o), "Lohn", "Entgelt"; germ. "*mezdo-", "*mezdon", "*mizdo-", "*mizdon", sw. F. (n), "Lohn", "Entgelt"; germ. "*meido", "*meidon", Sb., "Lohn", "Entgelt", "Sold"; idg. "*mizdhós", Sb., "Lohn", "Sold", Pokorny 746;

Literaturhinweise:

Hh 218, Hall/Meritt 231b, Lehnert 146a, Kuhn 370

altengl. "meord", ae., st. F. (o): nhd. "Belohnung", "Bezahlung";

Übersetzungsgleichung: lat. "merces" Gl, ("merere") Gl, pretium Gl, prooemium Gl, remuneratio;

Quellenangaben: Gl;

Etymologie: germ. "*mezdo", "*mizdo", st. F. (o), "Lohn", "Entgelt"; germ. "*mezdo-", "*mezdon", "*mizdo-", "*mizdon", sw. F. (n), "Lohn", "Entgelt"; germ. "*meido", "*meidon", Sb., "Lohn", "Entgelt", "Sold"; idg. "*mizdhós", Sb., "Lohn", "Sold", Pokorny 746;

Literaturhinweise:

Hh 219, Hall/Meritt 233b, Lehnert 147a


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/afries/afries.html

altfries. "merser" 1 und häufiger, afries., M.: nhd. "Händler"; ne. "merchant";

Hinweis: vgl. ahd. "merz"*;

Interferenz: Lw. lat. "merces";

Etymologie: s. lat. "merces", M., "Preis", "Lohn", "Bezahlung", "Sold", "Zins"; vgl. idg. "*merkh-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Literaturhinweise:

Hh 71b


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/ahd/ahd.html

althdt. "merz"* 1, ahd., st. M. (a?, i?): nhd. "Ware", "Handelsware"; ne. "goods" (Pl.);

Übersetzungsgleichung: lat. "merces" N;

Quellenangaben: N (1000);

Interferenz: Lw. lat. "merces";

Etymologie: s. lat. "merces", M., "Preis", "Lohn", "Bezahlung", "Sold", "Zins"; vgl. idg. "*merkh-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?, EWAhd 6, 356;

Weiterleben: nhd. "mërz", st. M., sw. M., "Ware", "Kostbarkeit", "Schatz", "Kleinod"; nhd. (ält.) "Merz", M., "verkäufliche Ware", DW 12, 2109;

Literaturhinweise:

Karg-Gasterstädt/Frings, Althochdeutsches Wörterbuch 6, 506 ("merz")

"merziscif"*, ahd.?, st. N. (a):

Verweise: s. "merziskif"*

"merziskif"* 1, "merziscif"*, ahd.?, st. N. (a): nhd. "Handelsschiff"; ne. "trading vessel";

Übersetzungsgleichung: lat. (Liburna) Gl;

Quellenangaben: Gl (13. Jh.);

Interferenz: z. T. Lw. lat. "merces", Lsch. lat. "Liburna";

Etymologie: s. "merz", "skif", EWAhd 6, 358


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/ahd-as-anfrk-HP/altdWB(ahd+as+anfrk)51491abs20140326.htm

altsächs. "meda"* 15, "med-a"*, as., st. F. (o), sw. F. (n): nhd. "Miete" (F.) (1), "Lohn"; ne. reward (N.);

Übersetzungsgleichung: lat. "merces" GlS;

Verweise: s. "for-";

Hinweis: s. "ungimedon", "median"*, "*medon"; vgl. ahd. "mieta" (st. F. o, sw. F. n); anfrk. "mieda";

Quellenangaben: GlS (1000);

Etymologie: germ. "*mezdo", "*mizdo", st. F. (o), "Lohn", "Entgelt"; germ. "*mezdo-", "*mezdon", "*mizdo-", "*mizdon", sw. F. (n), "Lohn", "Entgelt", "*meido-", "*meidon", Sb., "Lohn", "Entgelt", "Sold"; s. idg. "*mizdhós", Sb., "Lohn", "Sold", Pokorny 746;

Weiterleben: mnd. "mede", F., "Bezahlung", "Lohn"; B.: H Nom. Sg. "mieda" 3490 C, Gen. Sg. sw. "medan" 2642 M, "miedun" 2642 C, Dat. Sg. "medu" 1345 M, 1639 M, 3509 M, 4482 M, "miedu" 1345 C, 1639 C, 3509 C, 4482 C, "medo" 1345 V, Akk. Sg. "meda" 3413 M C, 1547 M, 1970 M, 1844 C, "mieda" 1547 C, 1970 C, 3429 C, 3482 C, 3512 C, "mede" 1844 M, "mede" 3512 M, "meoda" 3425 C, GlS Dat.? Pl. "medon mercibus" Wa 108, 18a = SAGA 288, 18a = Gl (nicht bei Steinmeyer); Kont.: H te huuî habas thu the êniga mêda fon gode ettha lôn an themu ist liohte 1447;

Sonstiges:

merz* 1, ahd., st. M. (a?, i?): nhd. Ware; ne. goods (Pl.);

Übersetzungsgleichung: lat. merces N;

Quellenangaben: N (1000);

Interferenz: Lw. lat. merces;

Etymologie: s. lat. merces, M., Preis, Lohn, Bezahlung, Sold, Zins; vgl. idg. *merk?-, V., fassen, ergreifen, Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. mërz, st. M., sw. M., Ware, Kostbarkeit, Schatz, Kleinod; nhd. (ält.) Merz, M., verkäufliche Ware, DW 12, 2109

merziskif* 1, merziscif*, ahd.?, st. N. (a): nhd. Handelsschiff; ne. trading vessel;

Übersetzungsgleichung: lat. (Liburna) Gl;

Quellenangaben: Gl (13. Jh.);

Interferenz: z. T. Lw. lat. merces, Lsch. lat. Liburna;

Etymologie: s. merz, skif

mieta 45, ahd., st. F. (o), sw. F. (n): nhd. „Miete“ (F.) (1), Lohn, Entgelt, Preis, Geschenk, Bestechung, Bestechungsgeschenk; ne. „rent“ (N.), pay (N.), present (N.), bribe (N.);

Übersetzungsgleichung: lat. bravium Gl, conductula? Gl, corollarium N, corruptela Gl, (emere) N, fenus Gl, gratis (= anu mieta) Gl, gratis (= uzan mietun) T, lucrum Gl, merces Gl, T, mercimonium Gl, merx Gl, munus Gl, N, porisma Gl, praemium? Gl, pretium Gl, N, remedium N, sportula Gl, xenium Gl;

Verweise: s. huor-, skif-;

Hinweis: vgl. anfrk. mieda*, as. meda*, *med-, metta*?;

Quellenangaben: Gl (765), M, N, O, OT, T;

Etymologie: germ. *mezdo, *mizdo, st. F. (o), Lohn, Entgelt; germ. *mezdo-, *mezdon, *mizdo-, *mizdon, sw. F. (n), Lohn, Entgelt, *meido-, *meidon, Sb., Lohn, Entgelt, Sold; s. idg. *mizd?ós, Sb., Lohn, Sold, Pokorny 746;

Weiterleben: mhd. miete, miet, st. F., sw. F., Lohn, Belohnung, Vergeltung, Begabung, Beschenkung, Bestechung; nhd. Miete, F., Lohn, Gegengabe, Gegenzahlung, Miete (F.) (1), DW 12, 2175;

Sonstiges: Tglr Rb


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/ahd-as-anfrk-mhd-mnd-HP/ahd+as+anfrk+mhd+mnd20140502.htm

mhdt. "gramerzi", mhd., st. M.: nhd. "Dank", "großer Dank";

Quellenangaben: Suol, RqvI, RqvII (FB "gramerzi"), Parz (1200-1210), UvTürhTr;

Etymologie: s. mfrz. "grand merci", Sb., "großer Dank"; vgl. lat. "grandis", Adj., "groß"; idg. "*gurendh-", V., Sb., "schwellen", "Schwellung", "Erhöhung", "Brust", Pokorny 485; afrz. "merci", Sb., "Gunst", "Gnade"; lat. "merces", M., "Preis", "Lohn", "Bezahlung", "Sold", "Zins"; idg. "*merk-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 75b ("gramerzi"), Hennig ("gramerzi")

mhdt. "gramerzien", mhd., sw. V.: nhd. "Dank sagen";

Etymologie: s. "gramerzi";

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 402b ("gramerzien")

mhdt. "gramerzine", mhd., st. F.: nhd. "Dank";

Quellenangaben: Suol (FB "garmerzine"), JTit (3. Viertel 13. Jh.);

Etymologie: s. "gramerzi";

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 75b ("gramerzine")

altsächs. "meda"* ...

althdt. "merz"* 1, ahd., st. M. (a?, i?): nhd. "Ware"; ne. "goods" (Pl.);

Übersetzungsgleichung: lat. "merces" N;

Quellenangaben: N (1000);

Interferenz: Lw. lat. "merces";

Etymologie: s. lat. "merces", M., "Preis", "Lohn", "Bezahlung", "Sold", "Zins"; vgl. idg. "*merk-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. "mërz", st. M., sw. M., "Ware", "Kostbarkeit", "Schatz", "Kleinod"; nhd. (ält.) "Merz", M., "verkäufliche Ware", DW 12, 2109

mhdt. "merz" (1), mhd., st. M.: nhd. "Merz", "Ware", "Kostbarkeit", "Schatz", "Kleinod";

Hinweis: s. "merze" (1);

Quellenangaben: "Mar" (1172-1190), Heimesf (FB "merz"), Georg, Krone, MarHimmelf, Neidh;

Etymologie: s. lat. "merx", F., "Ware"; vgl. idg. "*merk-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. (ält.) "Merz", M., "Merz", DW 12, 2109;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merze"), Hennig ("merz")

mhdt. "merze" (1), mhd., sw. M.: nhd. "Ware", "Kostbarkeit", "Schatz", "Kleinod";

Hinweis: s. "merz" (1); vgl. mnd. "merse" (1);

Quellenangaben: SHort (nach 1298), HvNst, Ot, MinnerII, Tauler (FB merze);

Etymologie: s. lat. "merx", F., Ware; vgl. idg. "*merk-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merz")

mhdt. "merzelære"*, "merzeler", mhd., st. M.: nhd. "Merzeler", "Kleinhändler", "Krämer", "Höker";

Quellenangaben: KvHelmsd (FB "merzeler"), SalMor (2. Hälfte 12. Jh.?), Urk;

Etymologie: s. "merze" (1);

Weiterleben: nhd. (ält.) "Merzeler", M., "Merzeler", DW 12, 2109;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzeler"), WMU ("merzeler" N151 [1278-1280] 2 Bel.)

mhdt. "merzelen"*, "merzeln", mhd., sw. V.: nhd. "merzeln", "handeln", "schachern";

Quellenangaben: Renner (1290-1300);

Etymologie: s. "merze" (1);

Weiterleben: nhd. (ält.) "merzeln", V., "merzeln", DW 12, 2110;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzeln")

mhdt. "merzelie", mhd., st. F.: nhd. "Kleinhändlerei", "Schacherei";

Hinweis: s. "merzerie";

Quellenangaben: RqvI, HvBer (FB "merzelie");

Etymologie: s. "merze" (1);

Weiterleben: nhd. DW-

mhdt. "merzeln", mhd., sw. V.:

Verweise: s. "merzelen"*

mhdt. "merzeman" 1, mhd., st. M.: nhd. "Händler", "Kleinhändler", "Krämer", "Höker";

Übersetzungsgleichung: lat. "mercator" Gl;

Hinweis: vgl. mnd. "merseman";

Quellenangaben: Gl (13. Jh.?);

Etymologie: s. "merze" (1), "man";

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzeman"), Glossenwörterbuch 410b ("merzemann")

mhdt. "merzen" (2), mhd., sw. V.: nhd. "handeln", "schachern";

Verweise: s. "wem-";

Etymologie: s. "merze" (1);

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzeln")

mhdt. "merzen" (3), mhd., st. N.: nhd. "Handeln", "Schachern";

Quellenangaben: TvKulm (1331) (FB "merzen");

Etymologie: s. "merzen" (2);

Weiterleben: nhd. DW-

mhdt. "merzerie", mhd., st. F.: nhd. "Ware";

Quellenangaben: Hans (um 1400);

Etymologie: s. "merze" (1);

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzerie")

mhdt. "merzi", "merschi", "merze", mhd., Sb.: nhd. "Dank", "Gnade";

Verweise: s. "gra-";

Quellenangaben: Suol1, LvReg, HTrist (FB "merzi"), Trist (um 1210), OvW;

Etymologie: s. afrz. "merci", Sb., "Dank"; s. lat. "merces", M., "Preis", "Lohn", "Bezahlung", "Sold", "Zins"; idg. "*merk-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzi"), Hennig ("merzi")

mhdt. "merzien", mhd., sw. V.: nhd. "danken";

Verweise: s. "gra-";

Quellenangaben: Suol (FB "merzien"), Trist (um 1210);

Etymologie: s. "merzi";

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzien"), Hennig ("merzien")

mhdt. "*merzine", mhd., st. F.:

Verweise: s. "gra-";

Etymologie: s. "merzi";

Weiterleben: nhd. DW-

althdt. "merziskif"* 1, "merziscif"*, ahd.?, st. N. (a): nhd. "Handelsschiff"; ne. "trading vessel";

Übersetzungsgleichung: lat. (Liburna) Gl;

Quellenangaben: Gl (13. Jh.);

Interferenz: z. T. Lw. lat. "merces", Lsch. lat. Liburna;

Etymologie: s. "merz", "skif"

althdt. "mieta" 45, ahd., st. F. (o), sw. F. (n): nhd. "Miete" (F.) (1), "Lohn", "Entgelt", "Preis", "Geschenk", "Bestechung", "Bestechungsgeschenk"; ne. "rent" (N.), "pay" (N.), "present" (N.), "bribe" (N.);

Übersetzungsgleichung: lat. "bravium" Gl, "conductula"? Gl, "corollarium" N, "corruptela" Gl, (emere) N, fenus Gl, "gratis" (= anu mieta) Gl, gratis (= uzan mietun) T, lucrum Gl, "merces" Gl, T, "mercimonium" Gl, "merx" Gl, munus Gl, N, porisma Gl, praemium? Gl, pretium Gl, N, remedium N, sportula Gl, xenium Gl;

Verweise: s. huor-, skif-;

Hinweis: vgl. anfrk. "mieda"*, as. "meda"*, "*med-", "metta"*?;

Quellenangaben: Gl (765), M, N, O, OT, T;

Etymologie: germ. "*mezdo", "*mizdo", st. F. (o), "Lohn", "Entgelt"; germ. "*mezdo-", "*mezdon", "*mizdo-", "*mizdon", sw. F. (n), "Lohn", "Entgelt", "*meido-", "*meidon", Sb., "Lohn", "Entgelt", "Sold"; s. idg. "*mizdhós", Sb., "Lohn", "Sold", Pokorny 746;

Weiterleben: mhd. "miete", "miet", st. F., sw. F., "Lohn", "Belohnung", "Vergeltung", "Begabung", "Beschenkung", "Bestechung"; nhd. "Miete", F., "Lohn", "Gegengabe", "Gegenzahlung", "Miete" (F.) (1), DW 12, 2175;

Sonstiges: Tglr Rb


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/ahd-mhd-HP/ahd+mhd20140502.htm

altsächs. "meda"* ...


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/as/as.html

altsächs. "meda"* ...


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/as-anfrk-mnd-HP/as+anfrk+mnd20140502.htm

altsächs. "meda"* ...


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/germ+got/germ+got17742abs20140325.htm

got. "mizdo" 12, "mizd-o", got., sw. F. (n): nhd. "Lohn"; ne. "pay" (N.), "wage" (2), "recompense" (N.), "reward" (N.);

Übersetzungsgleichung: gr. "???";

Übersetzungsentsprechung: lat. "merces";

Quellenangaben: Bi (340-380);

Etymologie: germ. "*mezdo", "*mizdo", st. F. (o), "Lohn", "Entgelt"; germ. "*mezdo-", "*mezdon", "*mizdo-", "*mizdon", sw. F. (n), "Lohn", "Entgelt"; s. idg. "*mizdhós", Sb., "Lohn", "Sold", Pokorny 746, Lehmann M75; B.: Nom. Sg. "mizdo" Luk 6,23 CA; Luk 6,35 CA; Akk. Sg. "mizdon" Mat 6,2 CA; Mat 6,5 CA; Mat 6,16 CA; Mat 10,41 CA2; Mat 10,42 CA (Dat. Sg.); Mrk 9,41 CA (Dat. Sg.); Gen. Pl. "mizdono" Mat 5,46 CA; Gen. Sg. "mizdons" Luk 10,7 CA; 1Tm 5,18 A;

Literaturhinweise:

Krause, Handbuch des Gotischen 93, 103,II,2c, 139,1


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/got/got.html

got. "mizdo" ...


(E1)(L1) http://www.koeblergerhard.de/idg/4A/idg.html

Köbler, Gerhard, Indogermanisches Wörterbuch, (5. Auflage) 2014

ide. "*merk-", idg., V.: neuhdt. "fassen", "ergreifen"; engl. "grasp" (V.), seize;

Rekontruktionsbasis: Pokorny 739 (1237/102), ind., griech., ital.?;


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/liberexq.html

lat. "mercennarius", lat., Adj.: nhd.° "gedungen", "gemietet", "bezahlt", "besoldet", Gg;

Quellenangaben: Ei, B, Vis, Cap

lat. "merces", lat., F.: nhd.° "Lohn", "Preis", "Sold", "Sündengeld", "Strafe", "Lehrgeld", "Honorar", "Schaden", "Zins", Gg;

Quellenangaben: I, Ei, B, CEur, Vis, Bur, Lang, Al, Bai, Fris, Cap, ConcM=Conc1, ConcK1=Conc2, ConcK2=Conc3, DM

lat. "mercimonium", lat., N.: nhd.° "Ware", Gg;

Quellenangaben: I, Form, DM, Const1


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/mhd/mhd.html

mhdt. "gramerzi", mhd., st. M.: nhd. "Dank", "großer Dank";

Quellenangaben: Suol, RqvI, RqvII (FB "gramerzi"), Parz (1200-1210), UvTürhTr;

Etymologie: s. mfrz. "grand merci", Sb., "großer Dank"; vgl. lat. "grandis", Adj., "groß"; idg. "*gurendh-", V., Sb., "schwellen", "Schwellung", "Erhöhung", "Brust", Pokorny 485; afrz. "merci", Sb., "Gunst", "Gnade"; lat. "merces", M., "Preis", "Lohn", "Bezahlung", "Sold", "Zins"; idg. "*merk-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 75b ("gramerzi"), Hennig ("gramerzi")

mhdt. "gramerzien", mhd., sw. V.: nhd. "Dank sagen";

Etymologie: s. "gramerzi";

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 402b ("gramerzien")

mhdt. "gramerzine", mhd., st. F.: nhd. "Dank";

Quellenangaben: Suol (FB "garmerzine"), JTit (3. Viertel 13. Jh.);

Etymologie: s. "gramerzi";

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 75b ("gramerzine")

mhdt. "merzi", "merschi", "merze", mhd., Sb.: nhd. "Dank", "Gnade";

Verweise: s. "gra-";

Quellenangaben: Suol1, LvReg, HTrist (FB "merzi"), Trist (um 1210), OvW;

Etymologie: s. afrz. "merci", Sb., "Dank"; s. lat. "merces", M., "Preis", "Lohn", "Bezahlung", "Sold", "Zins"; idg. "*merk-", V., "fassen", "ergreifen", Pokorny 739?;

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzi"), Hennig ("merzi")


(E?)(L?) http://www.koeblergerhard.de/mhd-mnd-(mitteldeutsch)-HP/mhd+mnd-14834S-5907227Woe-sort_zgw_20140506.htm

mhdt. "gramerzi", ...

mhdt. "gramerzien", ...

mhdt. "gramerzine", ...

mhdt. "merzi", ...

mhdt. "merzien", mhd., sw. V.: nhd. "danken";

Verweise: s. "gra-";

Quellenangaben: Suol (FB "merzien"), Trist (um 1210);

Etymologie: s. "merzi";

Weiterleben: nhd. DW-;

Literaturhinweise:

Lexer 139a ("merzien"), Hennig ("merzien")


(E?)(L?) http://www.lateinlexikon.com/lexicon_latinum_hodiernum_01_ab.pdf

"Arbeitslohn", m "manupretium", i, n [vet.; LEA p.86; GHL II,805f]; "pretium manus", n [vet.; LMG p.52,1; GHL II,1916]; "merces", "cedis", f [vet.; LMG p.52,1; KLW p.516,2; GHL II,886f]

Arzthonorar, n honos medici, m [vet.; GHL I,3073f; II,842f]; "merces medici", f pl [LMG p.54,2]

ausführen (II) exportare, 1 [vet.; LEA p.97; LMG p.73,1; KLW p.320,1; GHL I,2594f]; evehere, 3 [vet.; LMG p.73,1; KLW p.313,2; GHL I,2485] {"merces"}

Ausfuhrverbot, n vetitum exportandi, n [2013]; "merces exportari vetitae", f pl [LMG p.73,2]; ein ~ erlassen vetitum exportandi decernere, 3 [2013]; "merces exportari vetare", 1 [LEA p.97; LMG p.73,2]

Ausschussware, f merx reicula, f ("merces reiculae", f pl) [LEA p.99; LMG p.80,1; NLL p.43,2]; quisquiliae, arum, f pl [vet.; LEA p.99; KLW p.653,1; GHL II,2176]; reiecta, orum, n pl [vet.; NLL p.43,2]; reliquiae mercatoriae, f pl [NLL p.43,2]; purgamentum, i, n [vet.; NLL p.43,2; KLW p.647,1; GHL II,2090]

(die Ware) ausverkaufen "(merces) distrahere", 3 [vet.; LEA p.101; LMG p.84,1; KLW p.281,1; GHL I,2237f]; "(merces) divendere", 3 [vet.; LEA p.101; LMG p.84,1; KLW p.282,1; GHL I,2244]


(E?)(L?) http://www.lateinlexikon.com/lexicon_latinum_hodiernum_02_cde.pdf

Ertrag, m fructus, us, m [vet.; NLL p.120,1; LMG p.202,2; KLW p.345,1; GHL I,2854]; proventus, us, m [vet.; LMG p.202,2; KLW p.643,1; GHL II,2043f]; quaestus, us, m [vet.; LMG p.202,2; KLW p.649,2; GHL II,2127ff]; "merces", edis, f [vet.; LMG p.202,2; KLW p.516,2; GHL II,886f]


(E?)(L?) http://www.lateinlexikon.com/lexicon_latinum_hodiernum_03_fgh.pdf

Fracht, f onus, oneris, n [vet.; LMG p.226,2; KLW p.567,2; GHL II,1349] {"merces plaustro impositae" [LMG p.226,2]}

Frachtgut, n merx oneraria, f [2015]; merx vecturalis, f [LEA p.212]; als ~ merce oneraria, abl [2015]; "merces non acceleratae", f pl [LEA p.212]

Gratifikation, f beneficium, i, n [vet.; LMG p.276,2; KLW p.156,2; GHL I,810f]; praemium extraordinarium, n [NLL p.162,2]; "merces specialis", f [NLL p.162,2]; salarium speciale, n [NLL p.162,2]; salarium sponte concessum, n [NLL p.162,2]

Grosshandel, m mercatura magna(ria), f [vet.; LEA p.249; LMG p.279,1; GHL II,885]; mercaturae, arum, f pl [vet.; LMG p.279,1; KLW p.516,1; GHL II,885]; negotiatio, onis, f [vet.; LMG p.279,1; KLW p.541,2; GHL II,1132]; ~ betreiben mercaturam magnam facere, 3M [LEA p.249; LMG p.279,1]; "merces in solidum vendere", 3 [LEA p.249]

Güter, n pl bona, orum, n pl [vet.; LMG p.282,1; CIC p.288; KLW p.170,1; GHL I,848ff] . Gut; geistige ~, n pl bona animi, n pl [NLL p.165,1f]; bona spiritalia, n pl [NLL p.165,1f]; lose verladene ~, n pl "merces inconditae", f pl [LEA p.252]; materielle ~, n pl opes terrenae, f pl [vet.; NLL p.165,1f; GHL II,3078f]; bona materialia, n pl [NLL p.165,1]; unveräusserliche ~, n pl bona invendibilia, n pl [2014]; posessio invendibilis immunisque, f [NLL p.165,1f]; possessio privilegiaria, f [NLL p.165,1f] {bona, quae abalienari non licet [NLL p.165,1f]}; verderbliche ~, n pl "merces perditurae", f pl [2014]; bona perditura, n pl [LEA p.252]; weltliche ~, n pl bona temporalia, n pl [NLL p.165,1f]

*Honorar, n honor, oris, m (os, oris, m) [vet.; LMG p.324,1; KLW p.389,2; GHL II,3073f]; "merces", cedis, f [vet.; LMG p.324,1; KLW p.516,2; GHL II,886f]; honorarium, i, n [vet.; LMG p.324,1; KLW p.389,2; GHL I,3072]; pretium, i, n [vet.; LMG p.324,1; KLW p.632,1; GHL II,1916f]


(E?)(L?) http://www.lateinlexikon.com/lexicon_latinum_hodiernum_04_ijkl.pdf

*Kolonialwaren, f pl "merces transmarinae", f pl [2017]; res transmarinae, f pl [LMG p.350,1]

*Kontrollpunkt, m custodia viaria, f [NLL p.216,2] {locus in quo viatores consistere coguntur ut ipsorum tesserae aut merces inspici possint a publicis [NLL p.216,2]}

Kurzware(n), f (pl) merx tenuior, f [LEA p.337]; "merces minutae", f pl [~NLL p.224,2]; merx levior, f [LEA p.337]; res minutae, f pl [~NLL p.224,2]; "merces frustatim vendi solitae", f pl [LEA p.337]

*Lohn (I), m "merces (operis)", f [vet.; LEA p.353; NLL p.234,2; LMG p.389,2; KLW p.516,2; GHL II,886f]; manupretium, i, n [vet.; NLL p.234,2; GHL II,805f]; salarium, i, n [vet.; NLL p.234,2; KLW p.688,2; GHL II,2457]; stipendium, i, n [vet.; NLL p.234,2; LMG p.389,2; KLW p.743,2f; GHL II,2803f] {remuneratio operis [NLL p.234,2]} ? Monatslohn; *gerechter ~, m "merces iusta", f [2017]; manupretium iustum, n [2017]; *den ~ erhöhen "mercedem augere", 3 [2017]; manupretium augere, 2 [2017]; *den ~ senken "mercedem minuere", 3 [2017]; manupretium minuo, 3 [2017]

*Löschen (II), n "exoneratio", onis, f [vet.; LEA p.353; NLL p.235,1; KLW p.319,1; GHL I,2566]; deoneratio, onis, f [NLL p.235,1]; exinanitio, onis, f [vet.; NLL p.235,1; KLW p.318,2; GHL I,2562] {"merces"}


(E?)(L?) http://www.lateinlexikon.com/lexicon_latinum_hodiernum_05_mnopq.pdf

*Monatslohn, m "merces menstrua", f [NLL p.255,2]; "merces mensualis", f [2017]; manupretium menstruum, n [2017]; manupretium mensuale, n [2017]; salarium menstruum, n [NLL p.255,2]; salarium mensuale, n [2017]; stipendium mensuale, n [vet.; GHL II,880]; stipendium menstruum, n [NLL p.255,2] {aes unius mensis [NLL p.255,2]} ? Lohn ? Urlaubsgeld ? Weihnachtsgeld

Monopol, n monopolium, i, n [vet.; LEA p.380; NLL p.256,2; LMG p.415,2; GHL II,996]; privilegium monopolisticum, n [2014]; arbitrium (aliquid vendendi), n [vet.; LEA p.380; NLL p.256,2; LMG p.415,2; KLW p.122,2; GHL I536,]; privilegium (quo alicui soli res quasdam vendere conceditur), n [vet.; NLL p.256,2; KLW p.634,1; GHL II,1929]; potestas ("omnes merces vendendi et emendi"), f [vet.; NLL p.256,2; LMG p.256,2; KLW p.622,1; GHL II,1812ff]; summa auctoritas, f [NLL p.256,2] ? Branntweinmonopol ? Braumonopol ? Postmonopol ? Streichholzmonopol

Provision, f "merces praemialis", f [LEA p.435]; lucrum, i, n [vet.; LEA p.435; LMG p.462,1; KLW p.482,1; GHL II,713]; "merces rei provisae", f [LEA p.435]


(E?)(L?) http://www.lateinlexikon.com/lexicon_latinum_hodiernum_06_rst.pdf

Rollgeld, n "baiulatorium", i, n [LEA p.462]; vectura, ae, f [vet.; LEA p.462; KLW p.812,2; GHL II,3380]; "merces vecturae", f pl [LEA p.462]

Rollgut, n "merces plaustro vectae", f pl [LEA p.462]

Rückwaren, f pl "merces reversae", f pl [LEA p.465]

Sold, m "stipendium (militare)", n [vet.; LMG p.541,2; KLW p.743,2f; GHL II,2803f]; "merces", edis, f [vet.; LMG p.541,2; KLW p.516,2; GHL II,886f]

Sonderangebot, n "oblatio specialis", f [2016]; oblatio peculiaris, f [2016]; oblatio favorabilis, f [LEA p.509]; "merces venales", f pl [NLL p.342,2]; res exiguo sumptu, f [NLL p.342,2] {"merces parvo pretio positae" [NLL p.342,2]}

Spediteur/~in, m/f "bastagarius", i, m / bastagaria, ae, f [vet.; NLL p.344,2; GHL I,793]; expeditor (mercium), m / expeditrix (mercium), f [LEA p.514; NLL p.344,2]; procurator mercis mittendae, m / procuratrix mercis mittendae, f [NLL p.344,2]; procurator missionum, m / procuratrix missionum, f [NLL p.344,2] {homo, qui merces transmittendas curat [LEA p.514; LMG p.546,1]}

speichern (I) "(horreo) condere", 3 [vet.; NLL p.344,2; KLW p.231,1; GHL I,1425ff]; ("merces in horreum") reponere, 3 [NLL p.344,2]; receptaculo condere, 3 [NLL p.344,2]; in tabernas condere, 3 [NLL p.344,2]

Spitzenlohn, m "merces maximum", f [2016]; salarium maximum, n [LEA p.519]

Tarif, m "pretium (impositum)", n [vet.; NLL p.362,1; KLW p.632,1; GHL II,1916f]; formula (pretiorum), f [vet.; LEA p.544; LMG p.578,1; KLW p.339,2; GHL I,2820]; index pretiorum, m [LEA p.544]; taxatio, onis, f [NLL p.362,1; KLW p.769,1]; tarifa, ae, f [med.; LEA p.544]; "merces iussa", f pl [NLL p.362,1] ? Ausnahmetarif ? Aussentarif ? Einkommenssteuertarif ? Lohnsteuertarif ? Höchsttarif ? Staffeltarif ? Vertragstarif ? Zolltarif ? Zonentarif; ermässigter ~, m "pretium minutum", n [LEA p.544]; tarifa minuta, f [LEA p.544]; geltender ~, m "index validus (pretiorum)", m [LEA p.544]; tarifa valida, f [LEA p.544]

Transportkosten, f pl "vectura", ae, f [vet.; LMG p.589,2; KLW p.812,2; GHL II,3380]; "vecturae merces", f pl [LMG p.589,2]

Trinkgeld, n "corollarium", i, n [vet.; NLL p.371,1; KLW p.245,1; GHL I,1701]; corollarium praemium, n [NLL p.371,1]; collorarium nummorum, n [LMG p.593,1]; munsuculum, i, n [vet.; LMG p.593,1; KLW p.533,1; GHL II,1058f]; "merces", edis, f [vet.; NLL p.371,1; KLW p.516,2; GHL II,886f]; strena, ae, f [vet.; NLL p.371,1; KLW p.745,1; GHL II,2818]; mercedula, ae, f [vet.; LMG p.593,1; GHL II,886]; kleines ~, n "stillarium", i, n [vet.; KLW p.743,2; GHL II,2799]


(E?)(L?) http://www.lateinlexikon.com/lexicon_latinum_hodiernum_07_uvwxyz.pdf

*Urlaubsgeld, n "merces quartum decimum", f [2017]; manupretium quartum decimum, n [2017]; "merces commeatalis", f [2017]; manupretium commeatale, n [2017] ? Monatslohn

Vergeltung (I), f "remuneratio", onis, f [vet.; NLL p.395,2; KLW p.667,2]; retributio, onis, f [vet.; NLL p.395,2; KLW p.673,1]; solutio compensativa, f [NLL p.395,2]; gratia, ae, f [vet.; LMG p.643,1; KLW p.365,2]; "merces (digna)", f pl [LMG p.643,1; NLL p.395,2]; praemium, i, n [vet.; LMG p.643,1; KLW p.626,2]; par munus, m [NLL p.395,2]

Verkäufer/~in (II), m/f "divendator", oris, m / divendatrix, icis, f [2009]; apothecarius ad mensam, m / apothecaria ad mensam, f [NLL p.397,1]; adiutor mercatoris, m / adiutrix mercatoris, f [NLL p.397,1]; minister institoris, m / ministra institoris, f [NLL p.397,1] ? Autoverkäufer/~in ? Verkäufer (I) {homo, qui ad mensam institoriam adstat, ut in taberna, in officina merces venditet, vel in thermopolio emptoribus praesto sit [NLL p.397,1]}

verpacken "involucro componere", 3 [LEA p.588]; condere, 3 [vet.; LEA p.588; KLW p.231,1]; Waren ~ "merces involvere", 3 [NLL p.399,1]; "merces colligere", 3 [NLL p.399,1]; "merces componere", 3 [NLL p.399,1]; "merces alligere", 3 [NLL p.399,1]; Waren in Ballen ~ "merces in fasces colligere", 3 [NLL p.399,1]; "merces in fasciculos colligere", 3 [LMG p.651,1]; Waren in Kisten ~ "merces in cistas imponere", 3 [NLL p.399,1]

verpackt "involutus", a, um [vet.; KLW p.437,1]; compositus, a, um [vet.; NLL p.399,1; KLW p.226,2]; confectus, a, um [~vet.; NLL p.399,1; KLW p.231,1]; comparatus, a, um [~vet.; NLL p.399,1]; conditus, a, um [~vet.; NLL p.399,1; KLW p.231,1] {ad mercem aliquam plerumque 109 Petri Lucusaltiani Latinophili Lexicon Latinum Hodiernum - Editio XVIII pertinens, quae in promptu est ut vehatur, veneat vel recondatur [NLL p.399,1]}; in Bündeln ~e Ware, f "merces coligatae in fasces", f pl [NLL p.399,1]; in Kisten ~e Ware, f "merces in cistas impositae", f pl [NLL p.399,1]

Ware, f "merx", cis, f [vet.; ~LEA p.606; NLL p.412,1]; mercimonium, i, n [vet.; NLL p.412,1]; res empticia, f [NLL p.412,1]; res venum euntes, f pl [NLL p.412,1]; entwertete ~, f "merx depretiata", f [LEA p.606]; erstklassige ~, f "merx qualitatis primae", f [LEA p.606]; gangbare ~, f "merx vendibilis", f [LEA p.606]; gute ~, f "merx proba", f [LEA p.606]; ~ italienischer Erzeugung, f "merx originis Italicae", f [LEA p.606]; leicht verderbliche ~, f "merx corruptibilis", f [LEA p.606]; schwimmende ~, f "merx itinerans", f [LEA p.606]; unverkäufliche ~, f "merx invendibilis", f [LEA p.606]; veredelte ~, f "merx exculta", f [LEA p.606]; merx nobilitata, f [LEA p.606]; zerbrechliche ~, f "merx fragilis", f [LEA p.606]; zollfreie ~, f "merx vectigali exempta", f [~LEA p.606]; zollpflichtige ~ ? Zollgut; zweitklassige ~, f "merx qualitatis secundae", f [LEA p.606]; ~n gestellen "merces ostendere", 3 [LEA p.606]

*Weihnachtsgeld, n "merces tertia decima", f [2017]; manupretium tertium decimum, n [2017]; salarium tertium decimum, n [NLL p.255,2]; "merces natalicia", f [2017]; manupretium natalicium, n [2017]; salarium natalicium, n [2017] ? Monatslohn

Wochenlohn, m "merces hebdomadalis", f [2014] {"merces, quae in sungulas hebdomades habetur" [LMG p.706,2]}

Zollverschluss ? Zollplombe; Waren unter ~, f pl "merces (telonialiter) obsignatae", f pl [2016]; "merces telonialiter sequestratae", f pl [LEA p.637]; Zustand des ~es, f "status sigilli (plumbei) telonialis", m [LEA p.637]; anerkannter ~, m "sigillum teloniale recognitum", n [~LEA p.638]; angelegter ~, m "sigillum teloniale affixum", n [~LEA p.638]


(E?)(L?) http://www.lateinseiten.de/konjugator/kon80/index.htm

Deklinator v3.0 Auswertung

Formen Singular Plural
Nominativ merces mercedes
Genitiv mercedis mercedum
Dativ mercedi mercedibus
Akkusativ mercedem mercedes
Ablativ mercede mercedibus
Vokativ merces mercedes



(E?)(L?) https://journals.openedition.org/socio-anthropologie/99

...
24 Mais aussi en même temps :

« les dynasties de Lydie utilisent pour leurs conquêtes des guerriers qu’ils rémunèrent, qui deviennent donc des "mercenaires", au sens strict de l’étymologie latine de "merx", "merces", "mercenarius" impliquant l’usage de la monnaie15. »
...


(E?)(L?) http://latinum.tantalosz.de/

Est et fideli tuta silentio merces - Es gibt auch für treues Schweigen guten Lohn.

Ibi fas, ubi Proxima merces - Dort (ist) Recht, wo das (Bestechungs-)Geld am nächsten (ist). (Lukianus)

Ipsa quidem virtus sibimet pulcherrima merces - Die Tugend ist sich selbst der schönste Lohn.

Laudat venales, qui vult extrudere merces - Die Waren lobt, wer den Preis hochtreiben will.


(E?)(L?) http://latin.topword.net/

Terra dabit merces, undaque divitias - The earth gives goods, and the sea distributes them ("Motto" of the Chamber of Commerce, Industry and Navigation of Barcelona )


(E2)(L1) http://www.kruenitz1.uni-trier.de/cgi-bin/callKruenitz.tcl

"Merces", s. "Lohn", "Frachtgeld" etc.


(E1)(L1) http://www.visualthesaurus.com/portlets/wod/?y=2013&m=04&d=1&mode=m

Friday, April 26th: "mercenary"

Just Reward Word of the Day:

You probably shouldn't expect "mercy" from a "mercenary", despite the two words being related via Latin "merces", "wages", "payment", "reward". A "mercenary" is "a soldier for pay". "Mercenary" as an adjective means "greedy", "opportunistic". "Mercy" is not really an outlier in this picture; it is connected with the idea of heavenly reward.


(E?)(L?) http://www.visualthesaurus.com/?word=mercenary

mercenary


(E?)(L?) https://de.wikipedia.org/wiki/Mercês_(Lissabon)

"Mercês" ist ein Stadtteil und eine ehemalige portugiesische Gemeinde (Freguesia) im 1. Bairro der Hauptstadt Lissabon.

Im Vorfeld der Verwaltungsreform 2013 ging aus den Gemeinden São Paulo, Encarnação, Santa Catarina und Mercês die neue Stadtgemeinde Misericórdia hervor.


(E?)(L?) http://www.wispor.de/wpx-zitl.htm

Ibi fas ubi proxima merces. - Wo der Gewinn am höchsten, da ist das Recht. (Lucanus)


(E?)(L?) https://www.wyzant.com/resources/lessons/english/etymology/planets/mercury

"Mercury", messenger of the Roman gods (first planet from the Sun).

Snakes entwined on his staff protect Mercury, messenger of the Roman gods. With a little imagination, you can visualize the snakes entwined in Mercury’s symbol, seen below.

Mercury Symbol

"Mercury" is the son of Jupiter and Maia, one of the Pleiades. "Mercury" is comparable to the Greek god "Hermes"; both are considered messengers of the gods. Naturally, "Mercury"/"Hermes" is thought to be very swift - this is proven by his winged sandals in drawings.

Mercury's name is related to the Latin word "merx", which means "merchandise", "mercari", or "trade", and "merces", or "wages". He is therefore the "god of Commerce and Trade"; however, he is also the god of Thieves, and Travel, since many "merchants" did not stay in one place to vend their wares.

Mercury, the planet, has been known since at least the time of the Sumerians (3rd millennium BC). It was given two names by the Greeks: "Apollo" for its apparition as a morning star and "Hermes" as an evening star; however, Greek astronomers knew that the two names referred to the same body. Heraclitus even believed that Mercury and Venus orbit the Sun, not the Earth; this idea was not commonly held as true at the time. In ancient times, messages from one ruler to another or between armies were carried by “heralds” who had to be treated with respect and were not to be harmed. These heralds carried a special staff as the sign of their position - a “caduceus” - and Hermes carried such a staff. Supposedly, because Hermes moved so quickly, the staff, as well as his cap and sandals, had wings. Of all the planets in our solar system, the one that moves most quickly against the background of the stars was naturally named after the swift-footed Hermes. Because the Romans identified their own god of commerce, Mercury, with Hermes, we now know the planet as Mercury.

Hermes also escorted the souls of the departed to Hades; as that character, he was called "Psychopompus".

Under the name of "Oneicopompus", he was regarded as the lord of dreams and visions. His festival was celebrated on May 15, at which time merchants sprinkled themselves and their wares with holy water to insure large profits.

"Mercury" is the source of words such as "market", "merchandise", "merchant", and "merciful".

In astro-mythology, the messenger is the intermediary between the four elements, air, earth, fire, water, and the phenomena produced by them.

A few scientific facts about Mercury:
...


(E?)(L?) https://www.yourdictionary.com/amerce

"amerce": To punish by fine or other penalty.

Origin of "amerce": Middle English "amercen" from Anglo-Norman "amercier" from "à merci" "at the mercy of", "à" "to" (from Latin "ad"; see "ad-") "merci" "mercy" ( from Latin "merces" "wages")


(E1)(L1) http://books.google.com/ngrams/graph?corpus=8&content=merces
Abfrage im Google-Corpus mit 15Mio. eingescannter Bücher von 1500 bis heute.

(Dt.) Lat. "merces" taucht in der Literatur um das Jahr 1760 auf.

Erstellt: 2018-08

N

O

P

Q

R

S

Sesterz (W3)

Die Römer waren Praktiker. Sie schufen Wunder der Exaktheit, etwa mit den Aquädukten, die über viele Kilometer Wasser mit geringem Gefälle von einer einsamen Quelle in die römischen Städte fliessen ließen. Aber allein schon die römischen Zahlzeichen verhinderten, dass die Römer viel zur Mathematik beitrugen. Die seltsame Art der Römer zu zählen findet man nicht nur in den Kalenderangaben, sondern auch in ihrem Geldwesen.

Der "As" war das zentrale Nominal, auf das alle anderen Geldwerte bezogen wurden. Und so bezieht sich der "Sesterz" als "semis tertius" ebenfalls auf den "As" und bedeutet dt. "halb der Dritte". Der "Sesterz" hatte also einen Wert von zwei Ganzen und von dem dritten As nur die Hälfte.

Es kommt aber noch besser. Der "Denar" als zweite große Bezugseinheit hatte den Wert 10 Asse. Die Bezeichnung "Denar" bezog sich auf lat. "deni" = dt. "zehn". D.h. der Sesterz hatte den Wert 1/4 Denar. Als der erste römische Kaiser Augustus um 23 v. Chr. das Münzwesen neu ordnete wurde der Wert des "Dinar" auf 16 Asse festgelegt. Und ein Viertel Denar war demnach 4 Asse, der neue Wert des "Sesterz". Die Bezeichnung ließ nun keine Rückschlüsse mehr auf den wahren Wert zu.

(E?)(L?) http://de.wikipedia.org/wiki/Etymologische_Liste_der_W%C3%A4hrungsnamen


Erstellt: 2014-11

T

U

V

valere (W3)

Lat. "valere" = dt. "gelten", "zur Geltung kommen", hat auch die Bedeutungen dt. "stark sein", "kräftig sein", "gesund sein", "geeignet sein", "bedeuten".

"Valere" tritt auch als Vorname auf.

Lat. "valere" findet man in aktuellen Begriffen wie:

(E?)(L?) http://ald.sbg.ac.at/ald/ald-i/index.php?id=m661&lang=de
Sprachatlas des Dolomitenladinischen und angrenzender Dialekte, 1. Teil ("Sprechender")

(E?)(L?) http://atilf.atilf.fr/gsouvay/scripts/dmfX.exe?LEX_ENTREE_INITIALES;BALISE=ETYM;BACK;;ISIS=isis_dmf2009.txt;OUVRIR_MENU=2;s=s0a1e2ad0;

49 lemmes pour 114 articles


(E?)(L?) http://atilf.atilf.fr/gsouvay/scripts/dmfX.exe?LEX_ENTREE_INITIALES;BALISE=ETYM;OUVRIR_MENU=MENU_LEXIQUE;s=s0a1e2ad0;ISIS=isis_dmf2009L.txt;s=s0a1e2ad0;;ISIS=isis_dmf2009L.txt

24 lemmes pour 104 articles


(E?)(L1) http://www.frag-caesar.de/lateinwoerterbuch/valere-uebersetzung.html


(E?)(L?) http://www.lateinseiten.de/konjugator/kon80/index.htm


(E?)(L?) http://www.wordinfo.info/unit/2262/ip:1/il:V
Word Unit: "valid-", "val-", "vale-", "-vail", "-valent", "-valence" (Latin: "valere", "to be strong", "to be well", "to be worth"; "strong"; "power", "strength"; and "fare well" ["go with strength"]).

| Ab abusu ad usum non valet consequentia | Ab actu ad posse valet illatio | ad valorem; ad val., ad v., a/v; ad valorem tax | Aeternum vale | ambivalence, ambivalency | ambivalent | avail, availed, availing | availability | available (adjective) | availably | Ave atque vale | ave atque vale | Bene vale | bioavailability | bioequivalent | bivalence | bivalent | convalesce | convalescence | convalescent | convalescently | countervail | devaluate, devalue | devaluation | electrovalence | electrovalent | equivalence | equivalency | equivalent | equivalently | evaluate | evaluation | hexavalent | hexivalence | hexivalent | invalid (IN vuh lid) | invalid (in VAL id) | invalidate | invalidation | invalidism | invalidity | invalidly | invaluable | multivalent | nanoequivalent | Non est vivere sed valere vita est | paravalent | pentavalent | prevail | prevalence | prevalence, prevalent | prevalent | prevalently | pronovalent | quadrivalence | quadrivalent | quantivalence | quantivalent | quinquevalence | quinquevalent | Quomodo vales? | Quot linguas calles, tot homines vales | septivalence | septivalent | sexivalence | sexivalent | solar energy equivalent | stasivalent | supinovalent | Testis oculatus unus plus valet quam auriti decem | tetravalence | tetravalent | trivalence | trivalent | Ultima vale | undervaluation | undervalue | univalence | univalent | uxoravalence | uxoravalent | uxorovalence | valance | Vale (singular) | vale | Valeat quantum valere potest | valediction | valedictocracy | valedictor | valedictorian | valedictory | valence, valency | valentine | Valentinian | Valete (plural) | valetudinarian | valetudinary | valiant | valid | validate | validation | validity | validly | validness | valor, valour (British) | valorize | valorous | Valiant | valorously | valorousness | valuable | valuableness | valuably | valuation | value | valueless | Vita non est vivere sed valere vita est | Vive, vale | Volo, non valeo |

(E1)(L1) http://adcs.home.xs4all.nl/woordenweb/v/valere.htm
"valere" .. "sterk zijn"

Erstellt: 2012-03

Vatikanmünzen (W3)

Die "Vatikanmünzen" waren einst echte Zahlungsmittel. Mittlerweile handelt es sich dabei um Gedenkmünzen und Sammlermünzen.

(E?)(L?) https://www.reppa.de/lexikon


W

Währung von VA
Währung von Staat Vatikanstadt
Euro

Währung von VA - Staat Vatikanstadt ist "1 Euro - EUR = 100 Cent".

Erstellt: 2012-07

X

Y

Z